تضاد و پارادوکس

تضاد یا طباق یعنی این*که سخنور واژگانی را که در معنی با هم ناسازی و ناسازگاری دارند، در سخن بیاورد برای مثال، وقتی بگوییم «بعضی از بچه*ها خواب و بعضی بیدار بودند»،* بین «خواب» و «بیدار» آرایه تضاد است اما پارادوکس، جمع دو امر متضاد با هم است؛ مثلاً اگر بخواهیم از همان تضاد بالا پارادوکس بسازیم

به پاس یک دل ابری دو چشم بارانی پر است خلوتم از یک حضور نورانی

(عبارت پر بودن خلوت)

هیچ گودالی چنین رفیع ندیده بودم / در حضیض هم می*توان عزیز بود.

(عبارت رفیع بودن گودال)

جیب*هایم پر از خالی است.