بازی‌های آموزشی دبستانی

                              

شروع بازی را می‌توان به گذشته‌های دور، حتی از بدو پیدایش انسان نسبت داد. در حقیقت بازی جزئی از زندگی انسان از بدو تولد تا زمان مرگ است.انسان از نظر فیزیولوژیکی نیاز به جنبش و حرکت دارد و بازی جزء مهم این جنبش و حرکت است. انسان برای رشد ذهنی و اجتماعی خود نیاز به تفکر دارد و بازی خمیرمایه تفکر است.
در ابتدا بازیچه بشر، مواد و اشیاء خام و طبیعی به دست آمده از طبیعت بود. قطعه‌ای سنگ، به دست گرفتن آن، حرکت دادن آن و سرانجام غلتاندن یا پرتاب آن همه نوعی بازی محسوب می‌شد.رشد ذهنی یا اجتماعی انسان و تسلط پیش رونده او بر طبیعت، امکان دست‌کاری در اشیاء طبیعی را به وجود آورد و از این زمان اشیاء به خواست انسان تغییر شکل دادند تا بتوانند اندیشه او را در شکل‌دهی به بازی غنای بیشتری بخشند و روح او را راضی‌تر گردانند. از این زمان‌ها آثاری در دست است. حجاری‌های روی دیواره غارها و تشابه آن‌ها با مواد مورد نیاز بازی به برداشت ما از قدمت بازی ارزشی بیشتر خواهد بخشید.

تعریف بازی

هر نوع ورزش یا فعالیتی که توسط کودکان به منظور تفریح و تفنن انجام گیرد، بازی نامیده می‌شود.مربیان ورزشی از بازی تلقی جامع‌تری دارند. آن‌ها معتقدند که «بازی، عبارت است از آن نوع فعالیتی که با میل و اختیار در اوقات فراغت انجام می‌شود.»
برخلاف نظریات گذشتگان که بازی را تنها وسیله‌ای برای صرف انرژی مازاد بدن می‌دانستند، کودکان به هنگام بازی بخشی از نیروی فکری و بدنی خود را به کار می‌گیرند و بازی را بخشی از زندگی عادی خویش به حساب می‌آورند، ولی نباید فراموش کرد که در این نوع فعالیت‌ها کودک به هیچ وجه خود را مجبور به انجام آن احساس نمی‌کند و از آن لذت می‌برد.
در فرهنگ‌نامه «و بستر» بازی به صورت‌های ذیل تعریف شده است:
الف) حرکت، جنبش و فعالیت به مثابه حرکت عضلات.
ب) آزادی یا محدوده‌ای برای حرکت یا جنبش.
ج) فعالیت یا تمرین برای سرگرمی، تفریح یا ورزش.

فواید بازی

بازی فواید بسیار دارد که می‌توان آن‌ها را به اختصار در سه بخش بیان کرد.
1 جسمانی
2 عقلانی
3 اجتماعی و عاطفی
فعالیت‌های دسته‌جمعی در بازی‌ها به کودکان کمک می‌کند تا به بیان احساسات و مکنونات قلبی که از روح لطیف و بی‌آلایش آن‌ها سرچشمه می‌گیرد، بپردازند. هیجانات، کمبودها و ترس‌های خود را از دل بیرون بریزند و به فراموشی بسپارند. کودکی که به هنگام بازی قایم‌باشک، برای یافتن دیگران حتی به بیغوله‌های تاریک سر می‌کشد و در مکان‌ها و زیر سقف‌های متروکه تنها به جستجو می‌پردازد در واقع به طور غیرمستقیم ترس‌های موهومه کودکانه را از تاریکی و تنهایی، از وجود خود دور می‌سازد. کودکان قادر نیستند که آنچه را احساس می‌کنند به طور روشن و واضح بیان کنند. ترتیب دادن بازی‌های نمایشی و همچنین استفاده کودکان از ابزار و وسایل بازی‌های فردی در بیان احساسات و افزایش خزانه لغات و مفاهیم کلمات آن‌ها را کمک خواهد کرد.پژوهش‌های روانشناسی و تعلیم و تربیتی نشان می‌دهد که آغاز رشد آفرینندگی و ایجادگری در کودکان در سنین آمادگی پیش از دبستان است. در این سن، فعالیت‌ کودک نسبت به دوران خردسالیش، تغییر می‌یابد و روابط جدیدی میان تفکر و عمل وی پدید می‌گردد.
بازی، عمده‌ترین شکل فعالیت کودک و مناسب‌ترین آن برای بروز و رشد استعداد ایجادگری او به شمار می‌رود. بازی در کودک تحول ایجاد می‌کند.
بازی نقش بزرگی در زندگی و رشد کودک دارد. ضمن بازی بسیاری از خصوصیات مثبت آنان پرورش می‌یابد. اخذ نتایج تربیتی مطلوب از بازی به میزان زیادی وابسته به کاردانی مربی و آموزگار، آشنایی او با حیات و خصوصیات سنی و خود ویژگی‌های خردسالان، رهبری صحیح و مطابق با اسلوب بازی‌های گوناگونست.
تأمین خوشبختی کودکان، وظیفه‌ای مقدس و شریف برای انجام این وظیفه است. برای این کار باید قبل از هرچیز در دبستان‌ها، همه گونه شرایط رشد و پرورش کودک فراهم شود، باید کودکان را گرامی داشت، به آن‌ها توجه کامل کرد، عاقلانه و ماهرانه در تعلیم و تربیتشان کوشید.لذا در راستای تقویت مهارت خواندن و رفع اختلالات یادگیری دانش‌آموزان بازی‌های آموزشی برای پایه‌های اول، دوم و سوم دبستان پیشنهاد می‌شود.
منبع: روزنامه اطلاعات