چالش‌های جهانی آموزش نجوم در برنامه درسی مدارس

دکتر اشرف السادات شکرباغانی1 و پریوا صفری2

1- عضو هیئت علمی موسسه پژوهشی برنامه‌ریزی درسی و نوآوریهای آموزشی

2- دبیر فیزیک منطقه 12 آموزش و پرورش شهر تهران

در جهان امروز نقش علم فیزیک به عنوان یک علم زیربنایی و کاملاً بنیادی به ویژه در بعضی از شاخه‌های آن مثل اختر‌فیزیک و علم نجوم بر جوامع بشری پوشیده نیست. در سال‌های اخیر دانش فیریک در بخش اخترفیزیک و نجوم دچار پیشرفتهای بسیار شگرفی شده است و به‌دنبال این پیشرفتها، تحولات اساسی و نوآوری‌های زیادی نیز در علوم هوا- فضا، صنایع نظامی، مهندسی مواد، انرژی، محیط زیست و غیره صورت گرفته است. این تحولات به منزله انقلاب عظیمی است که همچنان امواج و پیامدهای آن ادامه دارد و هم اکنون نیز با سرعت بسیار زیادی در حال تداوم است.

انسان هرگز علاقه اش را به درک این که جهان چگونه تشکیل شده است و چگونه کار می‌کند، و جایگاه او درکل این نقشه جهانی کجاست، از دست نداده است. بدون شک درک ما از ساختار کیهان کامل نیست، ولی در مقایسه با گذشته پیشرفت قابل توجهی کرده است.

اساساً علم نجوم رمز و رازهای کیهان و کائنات را که پهناور، متغیر و زیباست، آشکار می‌کند. ابتکار، تخیّل و حس اکتشاف و کاوشگری را فراهم می‌سازد. آگاهی‌های عمومی و سودمندی علم و فناوری را افزایش می‌دهد و جوانان را برای مطالعه این حوزه جذب می‌کند. علم نجوم همچون یک سرگرمی برای پیر و جوان، پولدار و فقیر لذت‌بخش است و هیچ محدودیتی برای فعالیت در این حوزه وجود ندارد.

در این مقاله تلاش می‌شود تا ضمن بررسی ضرورت آموزش نجوم در مدارس، چالش‌های جهانی موجود در این زمینه مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد.

چاپ کامل مقاله در مجله رشد آموزش فیریک شماره 86