تالس و قضیه آن در ریاضی

آیا می توان بدون اندازه گیری مستقیم، طول یک شی بلند مثلا ارتفاع یک درخت یا ساختمان ده طبقه را اندازه گیری کرد؟!

تالس، یک دانشمند یونانی بوده که اسم او را در کتاب های علوم و یا شیمی هم شاید دیده باشید. (تالس، آب را تنها عنصر اصلی سازنده جهان می دانست)

شاید فکر کنید که تالس، اولین کسی بود که قضیه ی تالس را کشف کرد و آن را به نام خود کرد، اما این گونه نیست. پیش از تالس، مصریان نیز با قضیه تالس آشنایی داشتند و از آن برای ساخت بناها و اهرام استفاده می کردند، اما اثباتی برای آن نداشتند. در واقع تالس، نخستین کسی بود که درستی قضیه ی تالس را اثبات کرد و به همین دلیل، این قضیه به نام او نام گذاری شد.

تالس توانست با استفاده از قضیه ی تالس، ارتفاع اهرام ثلاثه مصر را اندازه گیری کند. هم چنین وقتی او از مصر با کشتی برمی گشت، توانست فاصله ی کشتی تا ساحل را اندازه گیری کند.

ما با استفاده از قضیه ی تالس می توانیم، ارتفاع هر شی بلندی را اندازه گیری کنیم. اشیایی که اندازه گیری طول و ارتفاع آن ها به صورت مستقیم، دشوار و سخت است. در حقیقت، ما با استفاده از یک خط کش (یا یک شخص) و طول سایه ی آن و هم چنین طول سایه ی شی بلند می توانیم طول شی را اندازه بگیریم.

قضیه تالس: هر چند خط موازی، دو خط مورب را قطع کنند، بر روی خطوط مورب پاره خط هوایی ایجاد می شود که با طول این پاره خط ها با هم متناسب است.

تعمیم قضیه تالس: هر گاه خطی موازی با یکی از اضلاع مثلث رسم شود، دو ضلع دیگر مثلث را قطع می کند و بر روی آن دو ضلع، پاره خط هوایی ایجاد می کند که طول این پاره خط ها با هم متناسب است.