واج آرایی
به آن دسته از آرایه‌های ادبی که از تناسب‌های آوایی و لفظی میان واژه‌ها پدید می‌آید می‌گویند.
واج‌آرایی (نغمه حروف)
به تکرار یک واج صامت یا مصوت در یک بیت یا عبارت گفته می‌شود به گونه‌ای که طنین آن در گوش بر جای بماند و باعث پیدایش موسیقی آوایی در آن بخش از سخن شود.
مثال:
رشته تسبیح اگر بگْسست، معذورم بدار دستم اندر ساعد ساقیّ سیمین‌ساق بود
(واج‌آرایی با تکرار صامت /س/)
مثال:
خیزید و خز آرید که هنگام خزان است باد خنک از جانب خوارزم وزان است
(واج‌آرایی با تکرار صامتهای /خ/ و /ز/)
این دو حرف به زیبایی، بیانگر فصل خزان هستند.
قابل ذکر است که واج تکرارشونده ممکن است صامت یا مصوت باشد (البته تکرار صامت بارزتر است). برای مثال:
مثال:
خوابِ نوشینِ بامدادِ رحیل بازدارد پیاده را ز سبیل
که همان‌طور که دیده می‌شود، تکرار مصوت کوتاه «اِ» در مصراع نخست، تکامل‌بخش موسیقی درونیِ شعر است.
مثال:
خیال خال تو با خود به خاک خواهم برد که تا زخال تو خاکم شود عبیر آمیز
مثال:
قیامت قامت و قامت قیامت قیامت می‌کند این قد و قامت
مثال:
بر او راست خم کرد و چپ کرد راست خروش از خم چرخ چاچی بخاست
مثال:
شبست و شاهد و شمع و شراب و شیرینی غنیمتست چنین شب که دوستان بینی- لینک منبع
تاریخ: پنجشنبه , 28 دی 1396 (23:59)
- گزارش تخلف مطلب